Choroby tarczycy są dosyć popularnym zjawiskiem, dotykającym sporą grupę kobiet. Do tego choroby tarczycy mają bardzo duży wpływ na wygląd skóry. Dlatego uruchamiamy cykl artykułów poświęcony pielęgnacji skóry w chorobach tarczycy.
Ale od początku: zacznijmy od tego, czym jest tarczyca i jakie są choroby tarczycy
Tarczyca jest największym organem wydzielania wewnętrznego. Jej funkcja polega na wydzielaniu 2 hormonów, tj. tyroksyna T4 i trójjodotyronina T3, które wpływają na podstawową aktywność wszystkich komórek w organizmie, w tym na ich metabolizm, wzrost i rozwój.
Choroby tarczycy związane są z jej nadczynnością, czyli nadmiernym wydzielaniem hormonów lub niedoczynnością, czyli spadkiem wydzielania hormonów. Zarówno nadczynność, jak i niedoczynność skutkuje szeregiem objawów związanych z zaburzeniem metabolizmu komórkowego. Ich skutki można zaobserwować również bezpośrednio w wyglądzie skóry.
W dzisiejszym artykule przyglądniemy się bliżej niedoczynności tarczycy
Niedoczynność tarczycy to zaburzenie pracy gruczołu tarczycy, polegające na wytwarzaniu zbyt małej ilości hormonów tarczycowych w stosunku do zapotrzebowania organizmu.
Przyczyną niedoczynności tarczycy może być nieprawidłowe działanie gruczołów regulujących pracę tarczycy (podwzgórza, przysadki mózgowej), uszkodzenie tarczycy przez leki lub niedobór jodu. Jednak najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy jest Choroba Hashimoto, czyli autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. Układ odpornościowy produkuje przeciwciała, które niszczą komórki tarczycy, co powoduje w konsekwencji zbyt małą produkcję hormonów tarczycy i jej niedoczynność.
W przebiegu niedoczynności skóra jest sucha, szorstka i blada oraz szybko traci swoją witalność, powodując przedwczesne starzenie. Wydzielanie łoju i potu jest obniżone, dlatego mimo stosowania produktów nawilżających skóra pozostaje sucha i łuszcząca się. Suchość skóry wynika m.in. ze zmniejszonego wydzielania gruczołów potowych.
Wskutek spowolnienia metabolizmu skóra staje się zimna, blada.
Chłodny odcień skóry jest spowodowany skurczem naczyń krwionośnych. Dodatkowo obniżony poziom hormonów T3 powoduje spadek poziomu transglutaminazy, enzymu biorącego udział w procesie złuszczania, co prowadzi do przesuszenia skóry. Hormony tarczycy są niezbędne do tworzenia prawidłowej bariery naskórkowej, poprzez wpływ na syntezę steroli w keratynocytach. W przypadku spadku ilości hormonów tarczycy, w organizmie dochodzi do zaburzenia funkcjonowania bariery naskórkowej.
Efekt wolnej przemiany materii w przypadku niedoczynności tarczycy prowadzi do degradacji glukozoaminoglikanów, głównie kwasu hialuronowego w skórze. Jego główną właściwością jest zdolność do wiązania wody, co wpływa na wysuszanie warstw skóry.
Spowolnienie procesu keratynizacji, w warunkach niedoczynności tarczycy, sprzyja również zmniejszonej produkcji lipidów tj. ceramidów, cholesterolu, wosków, wolnych kwasów tłuszczowych. Dodatkowo spowolnieniu ulega synteza HA (kwas haialuronowy) a także i NMF (naturalnego czynnika nawilżającego). To wszystko sprzyja przesuszaniu skóry, a takie zjawisko występuje u 57-59% pacjentów z niedoczynnością tarczycy.
Jak pielęgnować skórę, chorując na chorobę Hashimoto?
W przebiegu Hashimoto, ale także innych niedoczynności tarczycy, niezbędne są kosmetyki uszczelniające barierę ochronną skóry i zapobiegające utracie wilgoci. Składniki kosmetyków do codziennej pielęgnacji powinny wpływać na przywrócenia fizjologicznej bariery naskórkowej. Dostarczać substancji, które ułatwią produkcję składników NMF (Naturalnego Czynnika Nawilżającego). W skład NMF-u wchodzą: aminokwasy (40%), kwas piroglutaminowy (PGA) i jego sól sodowa (12%), mocznik (7%), amoniak, kwas moczowy, glikozamina. A także kreatynina (1,5%), jony (Na+, Ca2+, Mg2+, K+, P3+, Cl-), sole kwasu mlekowego, cytrynowego i mrówkowego.
Warte uwagi są kosmetyki zawierające w swoim składzie metabolity bakterii probiotycznych, wg INCI: Lactobacillus ferment, Bifidobacterium ferment itp. Metabolity bakterii probiotycznych to mieszanina substancji czynnych, wytworzonych przez bakterie w procesie fermentacji. W swoim składzie zawierają min. kwasy organiczne, niskocząsteczkowe peptydy oraz witaminy z grupy B.
Pielęgnacja skóry w niedoczynności tarczycy
Przykładowo kwas piroglutaminowy wykazuje działanie naturalnego czynnika nawilżającego, który umożliwia skórze utrzymanie wysokiej zawartości wody, pomimo niskiej wilgotności zewnętrznej (humektant). To doskonały składnik pomagający w ochronie kwaśnego płaszcza skóry. Redukujący stany zapalne, zapobiegający nadmiernym podrażnieniom skóry i wnikający głęboko w naskórek, przyśpieszając jego regenerację. Metabolity Lactobacillus ferment w swym składzie zawierają także kwas mlekowy, który poprawia nawilżenie skóry i jej elastyczność. A zawarte w metabolitach witaminy z grupy B wpływają na poprawę kondycji skóry.
Warto wiedzieć
W czasie pielęgnacji skóry w przebiegu niedoczynności tarczycy – powinno się także zadbać o zmiękczanie skóry. Oraz jej natłuszczanie, dlatego należy odbudować płaszcz tłuszczowy oraz lipidy naskórka. Do tego celu mogą posłużyć masło shea, ceramidy oraz naturalne oleje roślinne. Środki te zmiękczą zrogowaciały i szorstki naskórek. Odbudują warstwę lipidową, wzbogacając ją w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, a także wiążą wodę w naskórku.
Warto również sięgnąć po związki naturalnie występujące w naszej skórze. Wśród nich wyróżnić można m.in. mocznik. A także kwas mlekowy, hialuronowy, które są doskonale tolerowane przez skórę, uzupełniając niedobory naturalnych czynników nawilżających.
Unikać należy preparatów z dodatkiem alkoholu, mydeł, detergentów, które jedynie podrażniają i przesuszają skórę. Nie polecamy także peelingów ziarnistych i produktów o silnym działaniu przeciwstarzeniowym, gdyż mogą dodatkowo podrażniać skórę.
https://bioteam.com.pl/pielegnacja-skory-w-nadczynnosci-tarczycy-cz-2-choroba-gravesa-basedowa/
Literatura:
1. Joshua D. Thyroid hormone action on skin, Safer, Dermato-Endocrinology 3:3, 211-215; July/August/September 2011.
2. Kasumagic-Halilovic E. Thyroid Disease and the Skin. Annals Thyroid Res. 2014;1(2): 27-31.3.
3.Dogra A, Dua A, Singh P. Thyroid and skin. Indian J Dermatol. 2006; 51: 96-99.
4. Delgermurun B., Klencki M. Niedoczynność tarczycy jako przyczyna suchości skóry. Pol J Cosmetol 2013, 16(3): 179-185
5. Nakagawa N., Sakai S., Matsumoto M., i in., Relationship between NMF (Lactate and Potassium) content and the physical properties of the stratum corneum I healthy subjects, Journal of Investigative Dermatology, 2004, 122, 755–763.
6. Van Coillie E., Proost P., Van Aelst I., Struyf S., Polfliet, M., De Meester I., Harvey D.J., Van Damme., J., Opdenakker G. 1998. Functional Comparison of Two Human Monocyte Chemotactic Protein-2 Isoforms, Role of the Amino-Terminal Pyroglutamic Acid and Processing by CD26v/Dipeptidyl Peptidase IV. Biochemistry. 37(36). 12672-12680.
7. Walter P. Epidermal and dermal effects of topical lactic acid. American. Academy of Dermatology, 1996.
8. Tadeusz Wolski, Tomasz Baj, Agnieszka Ludwiczuk, Magdalena Sałata, Kazimierz Głowniak, Surowce roślinne o działaniu adaptogennym oraz ocena zawartości adaptogenów w ekstraktach i preparatach otrzymanych z rodzaju Panax. Postępy Fitoterapii 2/2009, s. 77-97
Bardzo interesujący artukuł. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy w formie ulotek w Poradni Endokrynologicznej byloby bezcenne dla kobiet.
Dziękujemy za opinie oraz podsunięcie dobrego pomysłu :).